Μουσείο Μυκόνου (Αγροτομουσείο)

Το Αγροτομουσείο της Μυκόνου, με επίκεντρο το Μύλο του Μπόνη, ο οποίος είναι ένα από τα γνωστότερα και περισσότερο φωτογραφημένα ιστορικά μνημεία της Μυκόνου, λειτουργεί ως παράρτημα του Λαογραφικού Μουσείου, καταλαμβάνοντας μία έκταση δύο περίπου στρεμμάτων στην πιο περίοπτη θέση της πόλης. Ο ανεμόμυλος του Μπόνη, από το όνομα των τελευταίων του ιδιοκτητών, είναι ένας από τους είκοσι οχτώ ανεμόμυλους που λειτουργούσαν στο νησί, κινούμενοι από τους βόρειους ανέμους. Αριθμός υπερβολικός, αν σκεφτεί κανείς πως τέσσερις ή πέντε θα επαρκούσαν για να καλύψουν τις ανάγκες χιλιάδων κατοίκων. Η εξήγηση βρίσκεται στο γεγονός ότι στη Μύκονο, που βρίσκεται πάνω στον πολυσύχναστο θαλάσσιο δρόμο που ενώνει τα λιμάνια της δυτικής Μεσογείου με αυτά της Μαύρης Θάλασσας και της Σμύρνης, κατέφθαναν με καΐκια μεγάλες ποσότητες δημητριακών για άλεσμα, από τα γύρω νησιά, αλλά και από διάφορες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας. Από το σιτάρι που αλεθόταν εδώ, στους μεγάλους επαγγελματικούς φούρνους της Χώρας, που λειτουργούσαν με αυτοφυή φρύγανα, τη δεύτερη σημαντική ανανεούμενη πηγή ενέργειας, παρασκευάζονταν τα ονομαστά μυκονιάτικα παξιμάδια. Ο ανεμόμυλος του μουσείου, των τελών του 16ου αι., που μετά τη συντήρησή του μπορεί να τεθεί σε λειτουργία, αποτελείται από την τριώροφη κυλινδρική οικοδομή, όπου βρίσκεται ολόκληρος ο περίπλοκος αυθεντικός του εξοπλισμός, από έναν ιστιοτροχό με δώδεκα ξύλινες αντένες και ισάριθμα τριγωνικά πανιά, και από το κυβόσχημο σπίτι του μυλωνά, όπου εκτίθεται μία συλλογή αγροτικών εργαλείων. Με την ευκαιρία της επίσκεψής σας στο μύλο, αξίζει τον κόπο να βρείτε κάποιον να σας εξηγήσει ή να διαβάσετε για αυτά τα θαυμαστά δείγματα λαϊκής μηχανολογικής εφευρετικότητας που αποτελούσαν οι μύλοι, τους οποίους πιστεύεται ότι εφηύραν είτε οι Άραβες είτε οι σταυροφόροι, που ήρθαν σε επαφή μαζί τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι στους μύλους υπήρχε και μία τρύπα στον εξωτερικό τοίχο, για να μπορεί να μπαινοβγαίνει ελεύθερος ο γάτος, ο οποίος είχε ως αποστολή να κυνηγά τα ποντίκια, που λατρεύουν το αλεύρι, και τα πουλιά, που κατέστρεφαν με τις φωλιές τους τη στέγη του μύλου. Εκτός από το μύλο και το σπίτι του μυλωνά, στο χώρο του υπαίθριου αυτού μουσείου μπορείτε να δείτε δύο χαρακτηριστικά ξωκλήσια (τον Άγιο Νικόλαο και τον Άγιο Αντώνιο), ένα αλώνι, ένα πατητήρι, γύρω από το οποίο κάθε χρόνο, τη δεύτερη Κυριακή του Σεπτέμβρη, μαζεύονται οι Μυκονιάτες και χιλιάδες επισκέπτες, για να γιορτάσουν το τέλος του τρύγου, ένα χωριάτικο φούρνο, μία μικρή στέρνα για το πλύσιμο των ρούχων (στερνάκι), ένα μικρό περιστερώνα και ένα πηγάδι με σιδερένιο μάγγανο, των αρχών του 20ού αι. (μαγγανοπήγαδο), από το οποίο η άντληση του νερού γινόταν με τη βοήθεια των ζώων. Μικρή στέρνα για το πότισμα, στον υπαίθριο χώρο του Αγροτομουσείου Μυκόνου. Μαγγανοπήγαδο των αρχών του 20ού αι., στον υπαίθριο χώρο του Αγροτομουσείου Μυκόνου. Ο μικρός περιστεριώνας, στο Αγροτομουσείο Μυκόνου. Εξωτερική άποψη του ανεμόμυλου που στεγάζει το Αγροτομουσείο Μυκόνου.